FLOTT HJÁ ÞJÓÐLEIKHÚSINU EN HVAÐ SVO?

Það er stór og mikil leikhúsfrétt að Þjóðleikhúsið bíður nú framhaldsskólanemum á landsbyggðinni ókeypis í leikhús. Um er að ræða sýninguna Norway.today eftir Igor Bauersima sem var frumsýnd í Edinborgarhúsinu á Ísafirði 17. janúar síðastliðin fyrir nemendur Menntaskólans á Ísafirði. Framundan eru svo sýningar í öðrum framhaldsskólum landsins. Þjóðleikhúsið hefur fengið styrk frá símafyrirtæki til að geta boðið uppá ókeypis sýningar fyrir framhaldsskóla á landsbyggðinni. Þetta er að sjálfsögðu mjög gott mál að Þjóðleikhúsið komi meira útá land með sýningar sínar og vonandi að verði sem mest framhald á. En samt er eitt atriði sem vert er að pæla aðeins í. Frítt í leikhús gott mál en einhver þarf að borga brúsann. Einsog gefur að skilja er nokk auðveldara fyrir Þjóðleikhúsið að fá fyrirtæki til að styrkja sig heldur en t.d. Kómedíuleikhúsið. Það segir sig sjálft og þarf ekkert að útskýra það nánar. Því er það nokk ljóst að það þýðir ekkert fyrir Kómedíu að hringja t.d. í Menntaskólann á Egisstöðum og bjóða Gísla Súrsson, sem yrði ábyggilega samt tekið vel í byrjun eða þangað til leikhúsið vildi fá eitthvað borgað. Að sjálfsögðu yrði þá svarið eitthvað á þessa leið: Borga. Nei, afhverju, ég meina Þjóðleikhúsið var hjá okkur um daginn og það kostaði ekki neitt." Já þetta er nokkuð erfið staða fyrir okkur sem störfum í Sjálfstæðu leikhópunum og höfum verið að setja upp farandsýningar fyrir leik- grunn- og framhaldsskóla. Reyndar hefur alltaf verið nokk erfitt að selja sýningar í mennta- og framhaldsskóla og það mun nú ekki batna úr þessu. En tímarnir breytast einsog Bob Dylan sagði og kannski er þetta bara framtíðina. Þá er bara spurning hvenær kemur að því að boðið verður uppá ókeypis sýningar fyrir leik- og grunnskólanema?

ORRI FJELDSTED LEIKARI HVER ER ÞAÐ?

Ég segi það alveg satt maðurinn er snillingur. Ekki óllum gefið að halda fyrir manni vöku með spennu og smá hrolli en samt mikilli ánægju vegna þess að hann gerir þetta svo vel. Hann er næstum því besti spennusagnahöfundur landsins á eftir Árna Þórarins. Já, Kómedíuleikarinn var fastur í Arnaldi í alla nótt eða eitthvað fram á fimm eða svo. Eftir að hafa lokið við lestur á miklum ævisagnadoðranti um merkan útgerðamann fyrir vestan datt honum svona í hug að kikka aðeins á nýju bókina hans Arnaldar, Harðskafi. Bara svona lesa fyrstu kaflana, 20 blaðsíður eða svo en að vanda þá er ekkert grín að lesa Arnald. Það er svo erfitt að stoppa. Sérrílagi fannst Kómedíuleikaranum gaman af leikhúskaflanum þegar Erlendur kikkar í Þjóðleikúsið til að hitta á stórleikarann Orra Fjeldsted. Arnaldur að vanda ekki mikill leikhúsmaður og þekkti nú ekki mikið þennan gæja. Inní samtalið fléttast svo kostulegar lýsingar af nýjustu sýningu leikhússins sem er sjálfur Óþelló eftir Sjakespír sem einhver nýútskrifaður leikstjóri hefur poppað upp og lætur sýninguna gerast á stríðsárunum á Íslandi. Góð hugmynd en nær þó ekki hylli í þessari sögu því sýningin kolfellur. Nú veit maður að höfundur setur alltaf texta fremst í bókina sýna að persónur séu bara úr kolli skáldsins. En samt gaman að pæla hver er fyrirmyndin af Orra Fjeldsted?

STEINN STEINARR Á DVD

Í ár er aldar afmæli vestfirska ljóðskáldsins Steins Steinarrs nánar tiltekið 13. október. Þó nokkuð langt sé í það er full ástæða til að halda uppá það og minnast þessa merka skálds okkar með ýmsum uppákomum og viðburðum á árinu. Þegar hefur verið sagt frá því að meistari Jón Ólafs ætli að vera með tónleika á Listahátíð þar sem hann mun flytja eigin lög við ljóð skáldsins. Glöggur bloggari hér á MBL hefur líka ritað tvo ágæta pistla um Stein Steinarr og eiga ábyggilega margir eftir að bætast við enda margt hægt að segja um skáldið og bara upplifun hvers og eins á þessum mögnuðu verkum. Gaman er að segja frá því að Kómedíuleikhúsið tekur að sjálfsögðu þátt í afmælisárinu. Fyrst ber að nefna DVD disk með einleik leikhússins Steinn Steinarr sem sýndur var á Ísafirði og í Borgarleikhúsinu fyrir nokkrum árum. Diskurinn er á Kómískuverði eða aðeins 1.500.- kr og er hægt að panta með því að senda tölvupóst á [e-mail] Sendum hvert á land sem er og líka til úttlanda. Einleikurinn Steinn Steinarr er byggður á verkum skáldsins og ævi en 98% textans er eftir Stein sjálfan. Þetta er mjög áhugaverð, vel gerð og skemmtileg sýning sem hlaut mikla athygli þegar hún var frumsýnd árið 2003.

Kómedía mun á árinu minnast aldar afmæli Steins með ýmsum hætti en nánar um það síðar.

Steinn Steinarr á DVD

SKAPANDI MÚSÍK MEÐ BILLY JOEL

Kómedíuleikarinn hlustar mikið á músík þessa dagana meðan hann vinnur að skapandi störfum á Sigló. Á unglingsárunum var söngvarinn Billy Joel í miklu uppáhaldi og að vanda var tekið einskonar Joelæði. Byrjað á því að hrúa að sér öllum hljómplötunum með kappanum og svo geisladiskana þegar sú tækni hóf innreið sína. Nú svo kom einhver annar söngvari og þá var bara Billy Joel pakkað niður í kassa enda búið að vera stanslaust á fóninum og undir geislanum í einhver ár. Svo bara 20 árum siðar eða svo er skollið á Joel æði að nýju. Komst nefnilega yfir Greatest safnið hans hér á Sigló og er bara að uppgötva hvað þetta er geggjuð músík á nýjan leik. Þar að auki er voða gott að láta kappann malla meðan maður vinnur við skriftir og reynir að vera soldið skapandi. Enda eru þetta svoddan perlur með Joelnum hver kannst ekki við slagara á borð við New York State of Mind, Only the Good Die Young, Honesty. Allentown, The Stranger og þannig mætti lengi telja. Mæli óhikað með Billy Joel meðan unnið er að ýmsum meistaraverkum hvort heldur í listinni eða bara við uppvaskið.

BESTU LEIKKONUR 20 ALDAR

Góð vinkona mín á Ísó nippaði í mig hvort það væri ekki líka listi yfir bestu leikkonur síðustu aldar í hinni ágætu skruddu Bók aldarinnar eftir þá Gísla Martein og Ólaf Teit. En fyrr í dag birti ég lista uppúr þessari bók þar sem Topp tíu leikarar síðustu aldar voru nefndir. Já það er nú eins gott að maður passi sig á þessu og gæti jafnréttis og þess vegna er svona gott að hafa góða að til að fylgjast með. Reyndar verð ég nú að segja það, soldið hallærislegt reyndar að segja það núna, að ég var einmitt að pæla í að birta topp tíu leikkonu listann líka en hætti svo við, en maður er nú bara frá Bíldó þannig að það hlýtur að fyrirgefast. En hér kemur semsagt topp tíu listi yfir bestu leikkonur 20 aldar samkvæmt bókinni Bók aldarinnar:

Kristbjörg Kjeld

Guðrún Ásmundsóttir

Helga Valtýsdóttir

Bríet Héðinsdóttir

Stefanía Guðmundsdóttir

Sigríður Hagalín

Steinunn Ólína Þorsteinsdóttir

Edda Heiðrún Backman

Guðrún S. Gísladóttir

Herdís Þorvaldsdóttir

Þetta er sko miklu flottara lið en handboltalandsliðið það segi ég satt. Og nú er gaman að bera listana tvo aðeins saman. Soldið ólíkir, margir listamenn hér nær okkur í tíma heldur en á hinum listanum. Ég hef t.d. séð allar þessar leikkonur á sviði nema tvær, Helgu Valtýs og Stefaníu Guðmundsdóttur. Reyndar hef ég heyrt í Helgu í útvarpsleikritum og svo náttúrlega í hlutverki Karíus eða var það Baktus man ekki alveg. Alveg geggjuð uppfærsla sem lifir góðu lífi og kannski því miður lifa sögupersónurnar enn líka þar sem við skóflum svoleiðis í okkur gúmmelaðinu. En einsog á leikara listanum þá eru nokkrar sem voru við það að detta inná listann svo maður noti kunnulegt orðalag: Guðrún Indriðadóttir, Helga Bachmann, Soffía Guðlaugsdóttir, Regína Þórðardóttir, Ólafía Hrönn Jónsdóttir og Guðbjörg Þorbjarnardóttir. Svo bendi ég bara áhugasömum á þessa skruddu Bók aldarinnar fullt af intresant topp listum og eitt er víst að allir listarnir eru tilvalið umræðuefni ef einhverntíman skortir svoleiðis t.d. í saumaklúbbnum eða í kaffitímanum.

BESTU LEIKARAR 20 ALDAR

Það er alltaf að glugga í gömlum skræðum. Kómedíuleikarinn datt ofan í eina í nótt og gleymdi sér alveg við lesturinn einsog oft vill verða. Enda er þetta skemmtilegt uppflettirit sem heitir Bók aldarinnar eftir Gísla Martein og Ólaf Teit. Í þessari bók eru allra handa topp tíu listar mjög fjölbreyttir og ólíkir allt frá vinsælustu stjórnmálamönnunum til vinsælustu hundanafna. Þó nokkrir listar í bókinni tengjast list og þar var náttúrulega mest áð í nótt. Til gaman kemur hér listi yfir Bestu leikara síðustu aldar hér á landi:

Lárus Pálsson

Brynjólfur Jóhannesson

Gísli Halldórsson

Róbert Arnfinnsson

Þorsteinn Ö Stephensen

Gunnar Eyjólfsson

Helgi Skúlason

Hilmir Snær Guðnason

Rúrik Haraldson

Sigurður Sigurjónsson

Veskú. Þetta er hinn flottasti listi reyndar eru þarna allmargir leikarar sé maður sá aldrei á sviði s.s. Lárus, Brynjólfur og Þorsteinn Ö en maður heyrði nú í þeim á gömlu gufunni einnig eru til nokkrir vinilar með þeim sem og eitthvað sjónvarpsefni t.d. Maður og kona þar sem Brynjólfur fer á kostum sem sér Sigvaldi. Svona listar eru náttúrulega alltaf umdeildir og vonlaust að finna lista þar sem allir eru sammála um alla þetta er jú alltaf smekksatriði. Sumir þola t.d. ekki Woddy Allen meðan aðrir fíla hann í ræmur. Í smáletrinu í bókinni eru svo einnig nefndir nokkrir leikarar til viðbótar sem kíttluðu topp listann: Haraldur Björnsson, Indriði Waage, Bessi Bjarnason, Árni Tryggvason, Ingvar E. Sigurðsson og Valur Gíslason.

Já eitt er víst þetta eru allt toppleikarar.

ACT ALONE 2008 - EINLEIKIR ÓSKAST

Leiklistarhátíðin Act alone á Ísafirði verður haldin dagna 2. - 6. júlí í sumar og er þetta fimmta árið í röð sem hátíðin er haldin. Act alone er eina árlega leiklistarhátíðin á Íslandi og er aðgangur ókeypis en sá háttur hefur verið hafður á frá upphafi. Það er Kómedíuleikhúsið sem stendur fyrir Act alone og er Kómedíuleikarinn listrænn stjórnandi gleðinnar. Undirbúningur fyrir Act alone 2008 er langt kominn og vinnur nú listrænn stjórnandi hátíðarinnar að mótun dagskrárinnar. Þeir sem hafa áhuga á að koma með einleik eða einleikna uppákomu á Act alone 2008 eru beðnir um að setja sig í samband við hátíðarhaldara á netfangið [e-mail] Act alone hátíðin hefur stækkað ár frá ári í fyrra var t.d. myndlistin tekin inn þegar boðið var uppá sýningu á verkum tveggja einfara í íslenskri myndlist. Tvær nýjar listgreinar bætast nú inní Act alone flóruna það er dans og tónlist. Act alone er því ekki aðeins leiklistarhátíð heldur orðin fjölbreytt listahátið. Act alone hefur þegar sannað tilgang sinn og er í dag ein stærsta listahátíðin á landsbyggðinni. Þegar hafa verið bókaðar tvær einleiknar danssýningar og einnig einleikur á fiðlu. Fjölmagir íslenskir einleikir verða á dagskrá Act alone 2008 og allaveg tvær erlendar gestasýningar þar á meðal er verðlaunasýning frá Búlgaríu sem nefnist Chick with a Trick. Nánari upplýsingar um Act alone eru á heimasíðu hátíðarinnar www.actalone.net

 

Á AÐ BANNA GEMSA Í KVIKMYNDAHÚSUM?

Á fimmtudaginn verður kvikmyndin Cloverfield, sem ég veit svosem engin nánari deil á, sýnd í Laugarásbíói á vegum Nexus. Hvað er svona merkilegt við það? Jú, það er sett farsímabann á áhorfendur sem munu sækja þessa sýningu og má jafnvel búast við smá leit á gónendum að þeir séu nú ekki með þetta tæki sem virðist vera það mikilvægasta í heiminum í dag. En er þetta ekki bara gott mál ég meina hvað hefur maður að gera með Gemsa á bíósýningu? Símarnir eru nú það tæknilegir að það er hægt að sjá, bara strax í hléi, hvort einhver hafi verið að ná í þig  MISSED CALL og SMSin eyðjast ekkert þó þú opnir þau ekki alveg strax og því getur þú verið að dudda þér við það í hléinu að lesa öll mikilvægu skilaboðin sem hafa borist: Hvar ertu? eða Hvað ertu að gera? Mér leiðist. osfrv. osrfv. Gemsinn er ekki leyfður í leikhúsinu og af hverju ætti hann þá að vera leyfður í kvikmyndahúsum? Ég bara spyr?

WWW.TMM.IS BESTI MENNINGARVEFURINN

Umfjöllun um listir og menningu í fjölmiðlum er nokuð góð og mikil hér á landi. Dagblöðin eru með sér menningarsíður og Mogginn með Lesbókina sem mér finnst reyndar ekkert sérstök í dag bíð allavega ekki jafnspenntur eftir henni með laugardagskaffinu og ég gerði áður. Enda aldrei hægt að gera svo öllum líki. Í útvarpi á listinni líka sinn stað og líka í sjónvarpi en þó mættu nú Kastljós karlar og konur poppað örlítið meira uppá menningu í sínum þáttum þó gott sé að hafa alltaf eitt músík atriði í lokin. Klassík. En á netinu þá er aðeins ein menningar- og listasíða sem ber af að mati Kómedíuleikarans og það er heimasíða Tímarits Máls og Menningar www.tmm.is sem Silja Aðalsteins stjórnar af mikilli list. Þar er öllum listgreinum gerð góð skil og þar að auki er hann uppfærður daglega enda alltaf nóg að gera í listalífinu. Nú tel ég ljóst að það sé nú ekki marga monnípeninga að hafa útúr þessu og þess vegna finnst mér mikil ástæða til að hrósa Silju fyrir frábæran vef og hvet sem flesta til að kikka reglulega á þennan vef hennar, já bara setja hann í uppáhaldið. Svo mega menn líka alveg kaupa blaðið líka sem er bara snilli.

TVEGGJA ÞJÓNNN Á SIGLÓ

Kómedíuleikarinn er nú staðsettur á Siglufirði og verður þar næstu vikurnar í kómísku stuði. Leikfélag Siglufjarðar er að setja upp Kómedíuna Tveggja þjónn eftir Carlo Goldoni og leikarinn kómíski leikstýrir. Þetta er alveg þrælfjörugur leikur sem var sýndur hér á landi fyrir allmörgum árum þegar LR var í Iðnó. Samkvæmt sögubókum slóg þar ungur leikari í gegn að nafni Arnar Jónsson vitum öll framhaldið af þeirri sögu því kappinn sá er einn okkar ástsælasti leikari í dag. Þessi Goldoni var heldur en ekki duglegur með pennan en hann samdi hátt í tvö hundruð leikrit, óperur og önnur verk fyrir leikhús. Fæddur 25. febrúar 1707 og varð snemma heillaður af leikhúsinu einkum hinu geggjaða ítalska formi Commedia dell'Arte og leikskáldinu Molíer. Enda bera verk hans merki þess í Tveggja þjóni koma t.d. við sögu Kómedíupersónurnar Harlekín og Pantalóne. Æfingar hjá Leikfélagi Siglufjarðar eru nýhafnar, erum að byrja á annari viku, en stefnt er að því að frumsýna 22. febrúar. Má búast við meira pikki hér inn á síðuna um Kómedíuævintýrið á Sigló. Læt hér fylgja myndir af skáldinu góða Goldoni.

 Carlo Goldoni

Hér fæddist skáldið

Í fyrra var 300 ára fæðingarafmæli Goldoni fagnað á ýmsa vegu m.a. voru gefin út þessi kómísku frímerki.